IX Międzynarodowe Forum Górskie

W dniach 7-8 grudnia 2017 r. w Zakopanem odbyło się IX Międzynarodowe Forum Górskie organizowane od kilku lat przez Starostwo Powiatowe w Zakopanem oraz Tatrzańską Agencję Rozwoju, Promocji i Kultury w Zakopanem.

Temat tegorocznego Forum: „Współczesne i historyczne wybrane aspekty tatrzańskiego systemu komunikacyjnego oraz transportu linowego i ratownictwa górskiego”.

Podczas pierwszego dnia Starosta Tatrzański Piotr Bąk wręczył doroczną nagrodę za szczególne osiągnięcia dla kultury regionalnej. Otrzymał ją Regionalny Zespół Teatralny
im. Józefa Pitoraka w Bukowinie Tatrzańskiej.

Nagroda Starosty Tatrzańskiego za szczególne osiągnięcia dla kultury regionalnej przyznawana jest od 2009 roku zgodnie z Uchwałą Rady Powiatu Tatrzańskiego. Od roku 2016 nagroda ta przyznawana jest w dwóch kategoriach: indywidualnej w kwocie 4.000 zł i zespołowej w kwocie 10.000 zł. Została ona uchwalona w celu wyróżnienia i uhonorowania, osób i zespołów, które poprzez swoją działalności dbają o zachowanie i krzewienie kultury regionalnej, stanowiącej szczególną wartość Skalnego Podhala i Spisza. W bieżącym roku, Zarząd Powiatu po zaopiniowaniu przez Komisję Oświaty przyznał Nagrodę Starosty Tatrzańskiego za szczególne osiągnięcia dla kultury regionalnej w kategorii zespołowej Regionalnemu Zespołowi Teatralnemu im. Józefa Pitoraka w Bukowinie Tatrzańskiej.

Regionalny Zespół Teatralny im. Józefa Pitoraka w Bukowinie Tatrzańskiej został założony jesienią 1923 r. z inicjatywy Michaliny i Franciszka Ćwiżewiczów, miejscowych nauczycieli. Działał pod patronatem Stowarzyszenia Teatrów i Chórów Włościańskich z siedzibą we Lwowie. Już wówczas dbano aby występy odbywały się w gwarze góralskiej i strojach regionalnych. W ciągu zaledwie kilku lat członkowie teatru przygotowali przeszło 20 premier, granych głównie gwarą góralską. Grano sztuki regionalne m.in. Feliksa Gwiżdża – „Gody” czy Wojciecha Brzegi „Zrękowiny u Druzgały”. W latach trzydziestych siedzibą Teatru został nowo wybudowany Dom Ludowy w Bukowinie Tatrzańskiej.

Przez II wojnę światową teatr zawiesił swoją działalność, by w roku 1945 zaprezentować sztukę „Narzeczona z Podhala. 8 stycznia 1961 roku sztuka Józefa Pitoraka pt. „Zatraceniec” została sfilmowana i zaprezentowana w Teratrze Telewizji, a w 1969 r. sztuka ta została wystawiona w Teatrze Starym w Krakowie. W roku 1971 po śmierci wieloletniego kierownika, Teatr przyjął nazwę „Amatorski Zespół Teatralny im. Józefa Pitoraka w Bukowinie Tatrzańskiej”.

Teatr z Bukowiny prowadzi artystyczną działalność już od ponad 90 lat. Podczas tego długiego okresu nieustannie przyczynia się do promowania, rozpowszechniania i rozwijania kultury ludowej, a w szczególności kultury Podhala, biorąc udział w licznych przeglądach
i konkursach.

Jak czytamy w uzasadnieniu wniosku o nagrodę, przygotowanym przez Pana Bartłomieja Koszarka, to co wyróżnia Bukowiański Zespół Teatralny i czyni go wyjątkowym na tle innych teatrów ludowych, to fakt, że opracowuje on na scenę klasykę europejską i polską przekładając ją na gwarę góralską. Praktyki te leżą u początków teatru i stosowane są po dzień dzisiejszy.
W ostatnich trzech dekadach działalność ta przejawiła się w adaptacjach sztuk Moliera i Fredry. Zespół wystawił wiele sztuk, które są niezwykle interesujące artystycznie i udane pod względem przekładu z języka literackiego na gwarę podhalańską, którą dokonał Jan Gutt – Mostowy.

Dziś trudno sobie wyobrazić „Góralski Karnawał”, „Sabałowe Bajania”, ferie zimowe czy wakacje w Domu Ludowym bez teatralnych spektakli. Bukowiański teatr obecnie w swym repertuarze posiada sztuki: „Zatraceniec”, „Portki”, „Zielone Obycaje” Józefa Pitoraka, czy „Skąpiec” wg Moliera. Warty podkreślenia jest fakt, że Zespół Teatralny spełnia bardzo ważną funkcję społeczną łącząc poprzez działalność teatralną kilka poleń mieszkańców Bukowiny.

Nie sposób zliczyć wszystkich przedstawień, nagród i wyróżnień bukowiańskiego Teatru. Wśród nich posiadane ordery i odznaczenia to:

• Nagroda III stopnia za twórczość artystyczną, upowszechnianie kultury i folkloru swojego regionu przyznana przez Ministra Kultury i Sztuki – 1973 r.
• Medal 100-lecia Towarzystwa Kultury Teatralnej w Warszawie w uznaniu wybitnych zasług - 2009 r.
• Nagroda Honorowa im. Oskara Kolberga za całokształt działalności i wybitne osiągnięcia - 2010 r.
• Nagroda Grand Prix za sztukę „Zatraceniec” na XXXVII Przepatrzowinach Teatrów Regionalnych Małopolski - 2012 r.
• Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” – 2013 r.
• Nagroda im. Władysława Orkana za propagowanie idei regionalizmu oraz wybitne osiągnięcia w dziedzinie działalności artystycznej i kulturalnej lokalnych wspólnot Małopolski – 2013 r.

Wieloletnia, bezinteresowna i społeczna praca członków Teatru, mająca na celu rozwój polskiej kultury ludowej, ochronę tradycji Skalnego Podhala oraz dbałość o Dom Ludowy – żywą perłę podhalańskiej architektury w pełni uzasadnia uhonorowanie Teatru im. Józefa Pitoraka nagrodą Starosty za szczególne osiągnięcia dla kultury regionalnej.

W piątek 8 grudnia odbyło się wręczenie nagród laureatom XIX Konkursu Fotograficznego „Tatrzańska Jesień”.

W godzinach popołudniowych uczestnicy Forum udali się do Kościeliska gdzie miało miejsce uroczyste odsłonięcie Tablicy pamięci Klimka Bachledy i Wojciecha Tylki – Sulei – współzałożycieli TOPR-u, wybitnych przewodników i ratowników tatrzańskich.

Opublikowano: 12 grudzień 2017 | Wpisany przez Józef Styrczula