W ostatnich latach systematycznie wzrasta liczba osób zmagających się z różnego rodzaju chorobami krążenia. I nie chodzi tylko o popularnie nazywane zawały serca, ale i wiele innych schorzeń wymagających specjalistycznego leczenia. Podstawowym problemem jest to, że wciąż wiele osób zaniedbuje badania profilaktyczne, które umożliwiają wczesne wykrycie choroby i skuteczne leczenia. Tymczasem profilaktyka i szybka diagnoza jest podstawą takiego dobrania procedur medycznych, aby pacjent w miarę możliwości mógł wrócić do pełnego zdrowia. Rozmowa z dr Michałem Staszelem ordynatorem Szpitala Powiatowego im. dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem.
Panie Doktorze, z jakimi chorobami kardiologicznymi najczęściej zgłaszają się pacjenci do Szpitala Powiatowego im. dr Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem?
Głównie są to schorzenia związane z chorobą niedokrwienną serca, w tym z najostrzejszą postacią tej choroby, czyli zawałem serca. Mamy pacjentów z niewydolnością serca, których jest dużo, a nawet można powiedzie, że coraz więcej. Nic w tym dziwnego - nasze społeczeństwo się starzeje, w związku z tym coraz częściej dochodzi do rozwoju niewydolności serca, zaburzenia jego rytmu oraz przewodzenia. Wszystkie te schorzenia wymagają leczenia inwazyjnego, czyli między innymi wszczepiania rozruszników serca. Trafiają do nas także osoby z nadciśnieniem tętniczym oraz pacjenci do diagnostyki z objawami, które nie do końca są rozstrzygnięte. Są to na przykład utraty przytomności, czyli objawy z pogranicza kardiologii i neurologii. Mamy możliwość diagnozowania tych pacjentów. Wszystko po to, żeby szukać i znaleźć przyczyny takiego stanu rzeczy.
Zabiegom inwazyjnym dedykowana jest pracownia hemodynamiki. Czy często wykonuje się takie zabiegi?
Tak, są konkretne sytuacje i wskazania, kiedy te zabiegi są potrzebne. Pamiętajmy, że nie każdy pacjent zgłaszający się do oddziału kardiologii wymaga takiego zabiegu. Natomiast są jasne wskazania medyczne, kiedy diagnostyka inwazyjna jest konieczna. Przykładem może tutaj być koronanografia, czyli szukanie przyczyny choroby niedokrwiennej serca. Najczęściej jest to zwężenia naczyń wieńcowych, a my poza diagnostyką mamy możliwość równoczesnego leczenia choroby niedokrwiennej. Wykonujemy wtedy angioplastyki wieńcową, co w praktyce oznacza założenie tak zwanych stentów w naczyniach wieńcowych.
Jak bardzo w przypadku zawału serca liczy się czas?
Czas jest kluczowy. Zawał serca polega na tym, że część organu z powodu zamknięcia jednego z naczyń lub mocnego zwężenia, przestaje otrzymywać wystarczającą ilość krwi. W związku z tym fragment serca obumrze, jeśli nie przywrócimy właściwego przepływu krwi. Powtórzę jeszcze raz - czas przywrócenia tego przepływu jest kluczowy, aby zawał serca spowodował jak najmniejsze trwałe uszkodzenia serca. Jeśli pacjent trafi bardzo szybko do specjalisty, to czasem nawet udaje się całkowicie uniknąć negatywnych następstw.
Jakie objawy powinny nas szczególnie zaniepokoi?
Na pewno jest to ból w klatce piersiowej. To oczywiście objaw, który może być związany z innymi schorzeniami, nie tylko z chorobami układu krążenia. Z pewnością naszą uwagę powinien zwrócić ból, który ma charakter pieczenia, gniecenia lub rozpierania. Zwłaszcza jeśli promieniuje do żuchwy, do lewego barku czy do pleców. Bardzo często ból ten jest mocniejszy przy wysiłku, a ustępuje w spoczynku. Więc jeśli są to tego typu dolegliwości, a nie punktowe bóle kłujące, które mogą na przykład wynikać ze zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa, to powinniśmy szybko zgłosić się na oddział ratunkowy lub wezwać karetkę. Kluczowy jest czas. Najważniejsze jest rozpoznanie i zastosowanie odpowiedniego leczenia, które może usunąć przyczyny bólu.
Zakopiański Oddział Kardiologii to pracownia hemodynamiki, ale nie tylko.
Oddział Kardiologii składa się z części dedykowanej pacjentom oraz z pracowni powiązanych bezpośrednio z oddziałem, zarówno tych wykonujących diagnostykę inwazyjną, jak i nieinwazyjną. W ramach diagnostyki inwazyjnej posiadamy pracownię hemodynamiki, gdzie rozpoznajemy i leczymy przede wszystkim chorobę niedokrwienną serca. Oprócz tego posiadamy pracownię elektrofizjologii, w której wszczepiamy kardiostymulatory, czyli potrafimy leczy zaburzenia przewodzenia, na przykład zbyt wolną prace serca. Leczymy tu również zaburzenia rytmu wykonując tak zwane zabiegi ablacji. Dodatkowo wykonujemy zabiegi strukturalne, czyli naprawę niektórych wrodzonych wad serca – przykładowo zamykanie ubytków w przegrodzie międzyprzedsionkowej. Oddział posiada także pracownie nieinwazyjne, gdzie między innymi wykonujemy badania USG serca, zarówno przezklatkowe jak i przezprzełykowe, które w pewnych sytuacjach są dokładniejsze. Mamy pracownię holterowską i pracownię testów wysiłkowych. Wszystkie wspomniane służą zarówno oddziałowi jak i poradni dla pacjentów ambulatoryjnych.
